Aparat ortodontyczny ruchomy

Jakie są zalety i wady aparatów ruchomych oraz jak wygląda ich zastosowanie w przebiegu leczenia ortodontycznego. Przedstawiamy także rodzaje aparatów ruchomych oraz omawiamy różnice w stosunku do aparatów stałych.

Aparat na zęby ruchomy – na czym polega

Aparat ortodontyczny ruchomy jak sama nazwa wskazuje może być zakładany i zdejmowany wielokrotnie, nie jest w żaden sposób  przymocowany w jamie ustnej na stałe. Tego typu aparaty służą do zwężania i poszerzania łuku zębowego oraz sprawdzają się przy niewielkich wychyleniach zębów bez ich korekty. Działa poprzez delikatny nacisk na zęby, jednak nie stosuje się go do obracania czy przemieszczania zębów.

Najczęściej aparaty wykonuje się z masy akrylowej oraz wtopionej w masę sprężyny (śruby do rozkręcania) i klamer oraz metalowego łuku, który widoczny jest na zębach w uśmiechu. Aktywuje się taki aparat specjalnym kluczykiem raz w tygodniu bądź raz na dwa tygodnie w zależności od częstotliwości noszenia. Klamry służą do utrzymywania odpowiedniej pozycji na zębach, masa akrylowa powinna ściśle przylegać do podniebienia a metalowy łuk przylegać do powierzchni zębów, wtedy aparat będzie działał prawidłowo.

Aparat ruchomy ma ograniczone działanie i najlepsze efekty wykazuje w okresie, gdzie wzrost kości nie został zakończony, czyli 4-12 lat. Jest to najlepszy czas na leczenie aparatami ruchomymi, gdyż kości w tym okresie są jeszcze bardzo plastyczne i wiele wad można zniwelować w tym czasie bez konieczności operacji.

Dlaczego działanie aparatu ruchomego ma ograniczone działanie ? W późniejszym wieku, gdy zęby są już zakorzenione w szczęce a okres ich rozwoju jest zakończony aparat ten nie będzie miał takiej siły działania, gdyż nie ma takiej siły by przesunąć zęby w kości.

Pacjent, który użytkuje aparat ruchomy z masą akrylową na podniebieniu przestrzegając zaleceń lekarza efekty będzie widział obserwując oczywiście swój układ szczęk, ale i sam aparat. Aparat noszony według zaleceń będzie zgodnie z przeznaczeniem zwężał się lub rozszerzał na podniebieniu, gdzie znajduje się masa.

Dlaczego warto nosić aparat zdejmowany

Noszenie aparatu jest główną częścią całego procesu leczenia ortodontycznego i jego efekty są zależne od zaangażowania Pacjenta. Aparaty ruchome niosą za sobą wiele korzyści, gdyż są wygodne i łatwe w obsłudze. Umożliwiają rozpoczęcie leczenia we wczesnych latach życia. Pacjent ma możliwość zdjęcia go w każdej sytuacji a co najważniejsze nie utrudniają utrzymania dobrej higieny jamy ustnej.  Podstawową skutecznością aparatów ruchomych jest zahamowanie rozwoju wady zgryzu, wyrównanie zaburzonej pracy mięśni twarzy, korekta kształtu szczęki i żuchwy i prawidłowe położenie względem siebie. Dlatego stosuje się je w jak najwcześniejszej fazie.   

Rodzaje aparatów ortodontycznych zdejmowanych

Na rynku istnieje wiele rodzajów aparatów ruchomych o różnych zastosowaniach, jednak tylko dwa ostatnie są przeznaczone dla dorosłych pacjentów:

• Płytka Schwarza
• Twin Block
• Aparat blokowy Klammta
• Płytka przedsionkowa
• Zapora dla języka
• Clear Aligner
• System Invisalign

Płytka Schwarza jest jednym z najbardziej znanych typów aparatów ruchomych. Stosuje się go najczęściej w celu rozszerzenia górnych i dolnych łuków zębowych poprzez stymulację przyrostu kości na szerokość.

Twin Block jest to dwu-częściowy aparat podobny do płytki Schwarza. Zakłada się go na górny i dolny łuk, jako dwa oddzielne aparaty, jednak noszone z taką samą częstotliwością. Obie części aparatu zazębiają się i współpracują ze sobą głównie po to, by pobudzić wzrost żuchwy do przodu.

Aparat blokowy Klammta stosowany do leczenia zaburzeń czynnościowych u dzieci w okresie uzębienia mieszanego i wczesnej fazy uzębienia stałego oraz przy leczeniu tyłozgryzów. Aparat ten po założeniu obejmuje zarówno zęby w łuku górnym jak i dolnym. W tym aparacie wykorzystywane są przede wszystkim naturalne siły wyzwalane przez czynność mięśni twarzy. Aparaty blokowe zmieniają odpowiednio napięcie mięśni żwaczowych, mięśni warg, policzków i języka. To oddziaływanie przenoszone jest za pośrednictwem aparatu blokowego na łuki zębowe i ich wzajemne ustawienie, na uszeregowanie zębów w łuku, na układ języka w jamie ustnej.

Płytka przedsionkowa dedykowana jest głównie najmłodszym dzieciom, czyli tym, u których nie wykształciły się jeszcze zęby stałe. Jej plastikowa, podłużna forma zapewnia warunki prawidłowego rozwoju zgryzu, a także oducza szkodliwych nawyków takich jak ssanie smoczka, palca czy warg. Płytki przedsionkowe powstały przede wszystkim z myślą o dzieciach, których nie jesteśmy w stanie dobrowolnie odzwyczaić od ssania smoczka czy palca. Ich stosowanie jest bardzo proste – plastikową płytkę należy po prostu wsunąć do ust dziecka, które w ten sposób straci możliwość oddziaływania na swoje zęby w niekorzystny sposób.

Zapora dla języka,  która może być ona dołączana do aparatu bądź być osobnym elementem w jamie ustnej. Jej zadaniem jest odgrodzenie zębów od naporu języka.

Clear Aligner jest to rozwiązanie dla dorosłych u których występują niewielkie wady zgryzowe i nieprawidłowości zębowe. Pacjent wymagający niewielkiej ingerencji ortodontycznej może sięgnąć po ten system. Szyny wykonane są z termoformowalnego materiału a wykonuje się je na podstawie wycisków pobranych od Pacjenta.

Invisalign– kompleksowy system leczenia ortodontycznego dla dorosłych i młodszych pacjentów, o którym już pisaliśmy na naszej stronie: https://dentalcare32.pl/aparat-invisalign-warszawa-najlepsza-cena/

Według naszych ortodontów jest to jedyne naprawdę skuteczne rozwiązanie na rynku  aparatów ruchomych, które prowadzi do wyleczenia poważniejszych wad ortodontycznych.

Aparat ruchomy – porady dotyczące użytkowania

1. Aparat należy nosić obowiązkowo w ciągu nocy i jak najwięcej godzin w ciągu dnia, po szkole i minimum powinno to być 16h/dobę.
2. Rozkręcanie aparatu:  1obrót co 7 dni – przed pójściem spać. Gdy aparat użytkowany jest tylko na noc 1/2 obrotu śruby.
3. Śrubę aparatu przekręcamy zawsze zgodnie z kierunkiem strzałki załączonym kluczykiem.
4. Nie wolno jeść w aparacie. Można pić napoje niesłodzone.
5. Aparat należy zakładać na umyte zęby. Jest to bardzo ważne w zapobieganiu próchnicy zębów.
6. Aparat powinien być czyszczony po każdorazowym wyjęciu z jamy ustnej, co najmniej 2 razy dziennie – szczoteczką do zębów lub paznokci oraz płynem do naczyń lub mydłem w płynie.
7. Aparat, w czasie kiedy jest poza jamą ustną, powinien być przechowywany w przewiewnym pudełku, na sucho.
8. Co parę tygodni konieczna jest dezynfekcja aparatu w wodzie utlenionej lub specjalnych tabletkach do aparatu.
9. W przypadku odłożenia się na aparacie kamienia (okolice śrubki, sprężynek oraz przecięcia aparatu), w celu jego usunięcia należy wymoczyć aparat w occie rozcieńczonym pół na pół z wodą przez ok. pół godziny lub w sodzie oczyszczonej z kwaskiem cytrynowym.
10. Na śrubkę należy nakroplić oliwę lub olej jadalny – każdorazowo przed rozkręceniem aparatu.
11. W razie jakiejkolwiek awarii aparatu konieczny jest niezwłoczny kontakt z gabinetem.

Zalety ruchomego aparatu ortodontycznego

Zalety ruchomego aparatu ortodontycznego to przede wszystkim możliwość wyjęcia go z jamy ustnej i zachowania odpowiedniej higieny jamy ustnej.
Ponadto poprawiając zgryz aparat ortodontyczny, może również poprawić funkcję żucia oraz wymowy, co ma istotne znaczenie dla ogólnego zdrowia jamy ustnej i komfortu dziecka podczas jedzenia i mówienia. Kolejną korzyścią noszenia aparatu jest zapobieganie dalszym problemom ortodontycznym. Poprawa ustawienia zębów i zgryzu może zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób przyzębia oraz problemów związanych z układem żucia w dorosłym życiu. Dzięki temu, dzieci noszące aparat mogą cieszyć się zdrowszym uśmiechem i lepszym stanem jamy ustnej na długie lata bez konieczności dalszego leczenia aparatami stałymi.

Aparat ten można wyjąć z jamy ustnej i swobodnie zjeść posiłek po czym umyć zęby i ponownie go założyć, dzięki temu resztki jedzenia nie będą zalegać i nie powstanie próchnica. Mycie i czyszczenie, również jest bardzo proste wystarczy szczoteczka – (tylko nie ta sama, którą myje się zęby), woda oraz mydło do rąk. Brak stałego mocowania do zębów ogranicza ryzyko uszkodzeń zębów i tkanek jamy ustnej związanych z noszeniem aparatu stałego, umożliwiając jednocześnie leczenie zębów na bieżąco bez opóźnienia leczenia ortodontycznego.

Wady ruchomego aparatu ortodontycznego

Wady aparatu ruchomego to przede wszystkim wymóg systematyczności zakładania i  noszenia aparatu.
 Zarówno dzieci jak i dorośli bardzo często zapominają założyć aparat co skutkuje spowolnieniem leczenia i mniejszymi widocznymi efektami. Niektóre dzieci mogą mieć początkowe trudności zwłaszcza jeśli dotychczas nie miały doświadczenia z leczeniem ortodontycznym. Może to prowadzić do początkowego dyskomfortu i buntu. Ważną rolę w tym czasie odgrywają zarówno dzieci jak i ich rodzice, by zachęcać i wspierać swoje pociechy w tym procesie.
Minusem tych aparatów jest także oczywiście możliwość zgubienia bądź zepsucia. Istnieje ryzyko zgubienia aparatu, wyrzucenia przez przypadek lub uszkodzenia. Wiążę się to z ponownymi wyciskami co spowolni leczenie i zaburzy już uzyskany efekt a sam czas leczenia może ulec zmianie.

Aparat ortodontyczny ruchomy dla dorosłych – czy warto?

Aparat ruchomy ma mniejszą siłę oddziaływania na zęby niż stały a jego możliwości precyzyjnego przesuwania i obracania zębów wokół ich osi są mocno ograniczone. Dlatego aparatów ruchomych nie używa się do korekcji bardziej skomplikowanych przypadków – znajdują one zastosowanie w korygowaniu jedynie małych nieprawidłowości zębowych.
Jedynym rodzajem aparatów ruchomych są clear alignery. Termoformowalne szyny, które są projektowane dla konkretnego Pacjenta na podstawie wycisku i wtedy technik dentystyczny planuje wraz z ortodontą ile setów takich nakładek będzie wymagało leczenie.
Nakładki, tak jak klasyczne aparaty ruchome, można zdejmować w razie potrzeby i do jedzenia.
W nakładkach można pić wodę na resztę produktów trzeba je zdjąć a po posiłku umyć zęby i włożyć czystą nakładkę. Jak najlepsze efekty uzyska się nosząc nakładki ok 22/23h/ dobę.

Aparat ruchomy dla dorosłych – efekty

Efekty leczenia aparatami ruchomymi u dorosłych, gdy mówimy o Clear Aligner nie będą tak spektakularne jak przy noszeniu aparatów ruchomych u dzieci. Ten system leczenia pozwala na niewielką ingerencję i niewielkie korekty zgryzu. Najczęściej Pacjenci sięgają po ten model leczenia, gdy po latach od zakończenia leczenia ortodontycznego, któryś z zębów zmienił swoją pozycję.

Inna sytuacja ma miejsce podczas leczenia systemem Invisalign – tutaj efekty leczenia w niektórych przypadkach są lepsze niż podczas leczenia klasycznymi aparatami stałymi.
Podkreślamy jednak, że efekty każdego leczenia w znacznej mierze zależą od Pacjenta, higieny jego jamy ustnej i współpracy z lekarzem, gdyż to motywacja i samodyscyplina Pacjenta przynosi najlepsze efekty.