Czym są protezy szkieletowe, jakie są wskazania do ich wykonania i czym się różnią one od „zwykłych protez”?

Protezy szkieletowe – co warto o nich wiedzieć?

Proteza szkieletowa to rodzaj pracy protetycznej ruchomej (czyli wyjmowanej samodzielnie przez pacjenta), a jej bazą jest metalowy szkielet przytwierdzany do zębów na klamry – stąd nazwa proteza szkieletowa. 
Protezy szkieletowe znajdują zastosowanie u Pacjentów z częściowo zachowanym uzębieniem własnym – zęby własne lub implanty są niezbędne do umocowania protezy w jamie ustnej.
 Proteza szkieletowa to bardzo trwały i precyzyjny rodzaj protezy, ponieważ obecność metalu w składzie zwiększa jej wytrzymałość oraz przyczynia się do lepszego rozłożenia sił nacisku podczas jedzenia, dając Pacjentowi większy komfort użytkowania.

Mechanizm działania protezy szkieletowej można porównać do działania mostu protetycznego –  ponieważ montowana jest ona na klamry i zatrzaski Pacjent ma pewność, że podczas mówienia czy jedzenia nie będzie ona w ruchu (co czasami się zdarza przy użytkowaniu protez całkowitych akrylowych).

Każda proteza szkieletowa (górna, dolna, posiadająca zatrzaski czy klamry) jest zbudowana z metalowego szkieletu i najczęściej jest to chromo – kobalt lub chromo – nikiel, a następnie z akrylu, który ma imitować dziąsło i zęby.

Uwaga: Protezy szkieletowe można, a nawet trzeba, wyjmować z jamy ustnej dzięki czemu zachować można odpowiednią higienę jamy ustnej!

Czym są protezy zębowe szkieletowe?

Protezy zębowe szkieletowe są to bardzo trwałe rodzaje prac protetycznych ruchomych przeznaczone dla osób z częściowym uzębieniem własnym, na którym stabilizuje się proteza.

Protezy te zostały stworzone dla osób mających braki zębowe (ale wciąż posiadających część własnych zębów aby móc na nich zamontować klamry), których nie stać na mosty czy implanty i szukają alternatywy w tańszej cenie przy zachowaniu dużej estetyki uśmiechu.

Protezy szkieletowe należy wyjmować oraz czyścić, co umożliwia zachowanie prawidłowej higieny jamy ustnej, jednak po zatrzaśnięciu na klamrach nie wymagają one stosowania kleju protetycznego.

Konstrukcja protez szkieletowych jest bardzo trwała, stabilna i funkcjonalna, co daje dużo lepsze utrzymanie w jamie ustnej od innych protez protetycznych.
Dlaczego sztywne utrzymanie protezy szkieletowej w jamie ustnej jest tak ważne?
Ponieważ protezy, które nie są stabilne mogą obcierać śluzówkę, a co za tym idzie powodować na niej bolesne rany, a nawet afty.
Przy ciągłym użytkowaniu ruchomych protez zwykłych miejsca te będą się wolno goić powodując duży dyskomfort – ma to bardzo duże znaczenie dla Pacjentów.

Cechy protezy szkieletowej

Protezy szkieletowe posiadają następujące cechy:
– są wykonane z metalu, który jest bardziej odporny na zabrudzenia czy osad z pożywienia niż akryl
– montowane na klamrach i zatrzaskach do istniejących zębów, nie „osiadają” i nie przesuwają się jak te klasyczne/zwykłe, które się trzymają na klej protetyczny
– protezy szkieletowe są cienkie, wygodne i bardzo trwałe,  ważną ich cechą jest również fakt, że nie trzeba do ich wykonania szlifować zębów
– protezy szkieletowe są wygodne i w użytkowaniu i w codziennej higienie dzięki montowaniu na zatrzaski lub klamry
 
Oczywiście w protezie szkieletowej również używany jest akryl, który ma za zadanie imitować dziąsło, jednak podstawą całej protezy jest metal.
Głównym zadaniem protezy szkieletowej jest zastąpienie braków uzębienia, poprawa estetyki oraz komfortu gryzienia i mówienia w jak najbardziej naturalny sposób.

Siły nacisku podczas żucia w przypadku protezy szkieletowej przenoszone są we właściwy sposób na pozostałe zęby, dzięki czemu układ stomatognatyczny (odpowiadający za przeżuwanie i rozdrabianie pokarmów jak również za artykulację dźwięków, oddychanie czy wyrażanie emocji) nie ulega zniszczeniu..

Proteza szkieletowa górna i dolna – wskazania i najważniejsze zalety

Wskazania do wykonania protezy szkieletowej górnej i dolnej obejmują braki zębowe przy jednoczesnym posiadaniu pojedynczych zdrowych własnych zębów, na które zatrzaskiwana jest proteza.

Najważniejsze zalety protezy szkieletowej górnej i dolnej to:

• sztywne trzymanie się w jamie ustnej pacjenta dzięki systemom mocowania na klamry lub zatrzaski
• równomierne rozkładanie sił nacisku na zęby/filary oraz niższy koszt uzupełnienia braków zębowych w porównaniu do implantów.

–       łatwe zachowania higieny dzięki możliwości samodzielnego wyjmowania w celu czyszczenia
–       metalowa konstrukcja, która jest trwalsza w użytkowaniu od „zwykłych protez”.

Proteza szkieletowa górna i proteza szkieletowa dolna – czym się różnią?

Z punktu widzenia Pacjenta różnią się tym, że proteza szkieletowa górna jest nieco większa i masywniejsza niż dolna poprzez obecność płytki podniebiennej.
W porównaniu jednak do klasycznej protezy akrylowej montowanej na klej proteza szkieletowa górna jest i tak dużo cieńsza i wygodniejsza oraz co bardzo ważne – stabilna.
Dolna proteza nie posiada płyty podniebiennej natomiast posiada łuk podjęzykowy i jest to jedyna różnica między nimi.

Proteza szkieletowa górna, jak sama nazwa wskazuje jest protezą przeznaczoną dla górnego łuku jamy ustnej.
Składa się ona z metalowego szkieletu, na którym osadzone są sztuczne zęby oraz akryl, który ma za zadanie imitować dziąsło i pokryć metal aby proteza była estetyczna i miała naturalny wygląd.
Proteza szkieletowa dolna  wykonana jest również  z dentystycznego stopu metalu, mocowana za pomocą klamer lub zatrzasków pozostałe elementy z akrylu, który ma maskować metal, ale ponieważ uzupełnia ona braki zębowe w dolnej szczęce jest ona cieńsza od części górnej.

Ile kosztuje proteza szkieletowa?

Koszt protezy szkieletowej  w naszym gabinecie zaczyna się od 3400zł, co oznacza, że jednoczesne wykonanie protezy górnej i dolnej to koszt 2 x 3400 = 6800 zł.
Prosimy jednak wziąć pod uwagę, że wpływ na finalną cenę uzupełnienia braków zębowych ma ilość brakujących zębów czy rodzaj zatrzasków użytych do mocowania protezy.
Koszty mogą być również wyższe przez dodatkowe wizyty, na których trzeba wykonać korony bądź przygotować zęby własne Pacjenta pod protezę (muszą one być wyleczone aby móc zamontować na nich klamry i oprzeć pracę).

Systemy mocowania protez szkieletowych

Wyróżniamy dwa systemy mocowania protez szkieletowych, oba dostępne w ofercie naszego gabinetu: na zatrzaskach i na klamrach.

Pierwsza opcja, czyli proteza na zatrzaskach, jest polecana Pacjentom z rozległymi ubytkami, w przypadku, w którym niemożliwa jest już odbudowa np. mostem.

Ten rodzaj protezy nie wykorzystuje widocznych w jamie ustnej Pacjenta klamer, a opiera się na specjalnych zatrzaskach umieszczonych na koronach lub implantach, które mają za zadanie mocno stabilizować protezę, a co za tym idzie dawać lepsze jej utrzymanie w jamie ustnej.
Dzięki takiemu rozwiązaniu praca prezentuje się estetycznie i jest bardziej stabilna oraz komfortowa w użytkowaniu.

Drugi system to mocowanie protezy szkieletowej za pomocą klamer –  najbardziej popularny rodzaj mocowania i na pewno najbardziej znany wśród Pacjentów oraz najdłużej obecny na rynku.
W tym przypadku protezy mocowane są w jamie ustnej  za pomocą klamer umieszczonych i widocznych na zębach własnych Pacjenta lub zębach z koronami i zęby te stanowią tak zwane zęby filarowe.

Poza dwoma wymienionymi systemami istnieje również kilka typów mocowań klamer protez szkieletowych na przykład:

– doginane, czyli klamry, które można elastycznie dopasować do kształtu czy położenia zęba

– naddziąsłowe – jak sama nazwa wskazuje nie opierają się na zębach, a na dziąśle.

Każdy z powyższych typów mocowań daje różne korzyści, które najlepiej omówić z lekarzem.
Dentysta na podstawie badania, wywiadu i rozmowy z Pacjentem pomoże dobrać najlepsze rozwiązanie dla Pacjenta pod względem estetycznym, funkcjonalnym, jak i finansowym.

Od czego zależy właściwe dopasowanie protezy?

Właściwe dopasowanie protezy zależy od wielu czynników:
– pierwszym z nich jest stan uzębienia czyli liczba własnych, zdrowych zębów i punktów, w których zębów brakuje

– drugi czynnik to zdrowe dziąsła, które ściśle przylegają do zębów (przeciwwskazaniem jest paradontoza) i nie krwawią

– trzeci element to precyzyjny wycisk pobrany przez lekarza dentystę, gdyż to na jego podstawie technik będzie wykonywał protezę – precyzja i prawidłowe przechowywanie wycisków przekłada się na dopasowanie ostateczne pracy oraz jej dokładność

– bardzo ważne są również nie tylko umiejętności lekarza dentysty ale i samego technika dentystycznego. Doświadczenie w tego rodzaju prac jest bardzo ważne i ma istotny wpływ na wykonanie dobrej protezy

– kolejnym czynnikiem, od którego zależy właściwe mocowanie protezy jest jej mocowanie i jego dobór

– finalnym elementem procesu prawidłowego mocowania protezy szkieletowej jest przystosowanie Pacjenta do nowych warunków w jamie ustnej – lekarz uczy Pacjenta użytkowania, pielęgnowania, mycia oraz czyszczenia, by zachować idealny stan jamy ustnej i samych protez.

Uwaga: Proteza zawsze wymaga procesu adaptacji przez Pacjenta. Można to porównać do nowej pary butów tak samo w tym przypadku wymagany jest czas, by wszystko ułożyło się i przyzwyczaiło do nowej sytuacji.
Często po umiejscowieniu nowej protezy szkieletowej występuje potrzeba wykonania korekty, gdyż po kilku dniach od oddania jej pacjentowi może gdzieś uwierać czy delikatnie drażnić śluzówkę. Zawsze warto rozmawiać z lekarzem o swoich wątpliwościach i zgłaszać miejsca które obcierają na tym właśnie polega proces adaptacji do protezy i zależy indywidualnie od każdego Pacjenta.

Na czym się trzyma proteza szkieletowa?

Proteza szkieletowa – i górna i dolna trzyma się w jamie ustnej dzięki zębom własnym Pacjenta lub koronom zębowym lub implantom, które pełnią funkcje filarów protezy oraz montowanych na nich klamrom lub zatrzaskom.
Dzięki temu nie potrzeba specjalnego kleju do protez ani żadnych innych materiałów wspomagających utrzymanie się pracy w jamie ustnej.
Mocne filary i prawidłowo zamontowane klamry/zatrzaski dają gwarancję, że proteza będzie wyjmowana „na kliknięcie” wtedy, kiedy chcemy ją oczyścić a nie podczas mówienia czy jedzenia jak to się dzieje ze zwykłymi protezami przyklejanymi do podniebienia.

Wybór systemu mocowania protezy szkieletowej zależy od Pacjenta i lekarza, który doradzi, jaką opcję wybrać.
Istnieją dwa systemy mocowania tych protez: za pomocą klamer lub zatrzasków.
Te wykonane na klamrach stanowią tradycyjne rozwiązanie.
Są to klamry wykonane z metalu, precyzyjnie dopasowane do zębów co daje stabilne i przede wszystkim bezpieczne rozwiązanie w większości przypadków klamry te są niewidoczne co daje dużą estetykę uśmiechu.

W przypadku protez na zatrzaskach umieszcza się je na zębach lub implantach, a odpowiadający im element na protezie, co umożliwia bezpieczne utrzymanie protezy w zatrzask przy zastosowaniu odpowiedniej siły.

Czym różni się proteza szkieletowa od zwykłej?

Różnice pomiędzy protezą szkieletową a zwykłą to przede wszystkim inna konstrukcja i komfort użytkowania:

– proteza szkieletowa jest możliwa do wykonania jeśli mamy część zębów własnych mogących stanowić jej filary podparcia, zaś proteza zwykła wykonywana jest u osób z całkowitym bezzębiem, które nie życzą sobie wszczepienia implantów jako filarów

– proteza szkieletowa jest  mniejsza od protezy zwykłej całkowitej – najbardziej widoczna różnica będzie przy górnej protezie szkieletowej, gdzie płytka podniebienna jest mocno ograniczona, ponieważ siły żucia rozkładają się na filary jako elementy wspierające

– w „zwykłej protezie” podniebienie jest bardzo masywne, co dla wielu Pacjentów będzie problematyczne (szczególnie tych walczących z refluksem) a w protezie szkieletowej jest dużo cieńsze

– w protezach całkowitych Pacjent nie posiada zębów własnych, a wszystkie siły w trakcie żucia, gryzienia przenoszone są na błonę śluzową jamy ustnej

– proteza szkieletowa jest najbardziej zbliżona do fizjologicznego układu w jamie ustnej umożliwiając jednocześnie wygodne utrzymanie higieny co zmniejsza ryzyko infekcji

– dzięki zastosowaniu metalu proteza szkieletowa jest trwalsza niż zwykła  akrylowa, co umożliwia jej wygodne funkcjonowanie na lata